Zajęcie pasa drogowego na cele niezwiązane z budową, przebudową, remontem, utrzymaniem i ochroną dróg wymaga uzyskania zezwolenia zarządcy drogi wydawanego w drodze decyzji administracyjnej. Zezwolenie wymagane jest dla (art. 40 ust. 2 udp):
- prowadzenia robót w pasie drogowym
- umieszczania w pasie drogowym urządzeń infrastruktury technicznej niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego
- umieszczania w pasie drogowym obiektów budowlanych niezwiązanych z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego oraz reklam
- zajęcia pasa drogowego na prawach wyłączności w celach innych niż wymienione powyżej.
Co do zasady za zajęcie pasa drogowego pobiera się opłatę (art. 40 ust. 3). W przepisach art. 40 ust. 4 do 11 udp ustawodawca wskazał sposób obliczania opłaty, w zależności od celu w jakim dokonuje się zajęcia pasa drogowego. Wysokość opłaty zależy także od tego jakiej kategorii drogi publicznej dotyczy zajęcie (różne stawki jednostkowe).
Obowiązek uzyskania zezwolenia nie znajduje zastosowania w przypadku zawarcia umowy, o której mowa w art. 22 ust. 2, 2a lub 2c udp (szerzej we wpisie: Czy można wydzierżawić nieruchomość położoną w pasie drogowym?).
Co się dzieje w przypadku zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia?
Zarządca drogi jest w takim przypadku zobowiązany wymierzyć w drodze decyzji administracyjnej karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty naliczanej z tytułu zajęcie pasa drogowego (art. 40 ust. 12).
Kara pieniężna jest wymierzana za zajęcie pasa drogowego:
- bez zezwolenia zarządcy drogi lub bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 22 udp
- z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi lub w umowie
- o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu zarządcy drogi lub w umowie.
Termin zapłaty kary pieniężnej wynosi 14 dni od dnia, w którym decyzja ustalająca jej wysokość stała się ostateczna.
W orzecznictwie podkreśla się, że w przypadku stwierdzenia zajęcia pasa bez zezwolenia na zarządcy drogi spoczywa obowiązek wymierzenia kary pieniężnej niezależnie od motywów, jakimi kierował się zajmujący pas drogowy, od jego sytuacji osobistej i materialnej oraz niezależnie od tego czy miał on świadomość, że na zajęcie pasa drogowego powinien mieć zezwolenie. Odpowiedzialność ta w ocenie sądów administracyjnych ma charakter zobiektywizowany, a ustawową przesłanką nałożenia kary pieniężnej jest faktyczne zajęcie pasa drogowego.
Z uwagi na poważne konsekwencje finansowe, jakie grożą w przypadku bezprawnego naruszenia pasa drogowego, w dalszych wpisach na blogu postaram się nakreślić sposoby obrony przed niezasadnym nałożeniem kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego. Dotychczasowa praktyka zawodowa pokazuje, że już na etapie postępowania administracyjnego prowadzonego przez zarządcę drogi konieczne jest podjęcie odpowiednich czynności prawnych i faktycznych.
Marcin
No wszystko jasne, ale co w sytuacji kiedy pas drogowy jest moją własnością. Płacę za ten teren podatek. Rozumiem że zgodnie z MPZP nie mogę w pasie drogowym umieścić ogrodzenia, bramy wjazdowej i furtki- tego zabrania mi plan, ale wykonując roboty budowlane na własnej działce (we fragmencie będącym na mapie zaznaczonym w liniach rozgraniczających) też zapłacę karę?
Marcin Rams
Witam Panie Marcinie. Pas drogowy drogi publicznej może być własnością wyłącznie Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego (gminy, powiatu lub województwa). Jeśli jest Pan właścicielem terenu, który dopiero w przyszłości (zgodnie z planem miejscowym) ma zostać zabudowany drogą (która następnie zostanie zaliczona do jednej z katergorii dróg publicznych), to nie dotyczy Pana kara, o której mowa w art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych. Pisząc skrótowo: nie ma drogi > nie ma pasa drogowego > nie ma kary za nielegalne zajęcia pasa. Pozdrawiam MR
Marcin
Witam serdecznie
Bardzo dziękuję za odpowiedź! Wiele mi wyjaśniła!. U mnie sytuacja jest bardziej skomplikowana. Otóż droga już jest, ma 3,5 m szerokości, pokrywa się idealnie z granicą działki której właścicielem jest gmina (prawie w całej szerokości jest wyasfaltowana). Rozumiem że obecnie tylko ten pas, pokrywający się z działką gminy jest tzw pasem drogowym (czyli jest obszarem związanym z zapewnieniem ruchu, komunikacji itd…). Natomiast od granicy działki drogowej jest jeszcze wyznaczony pas wchodzący w moją działkę na głębokość 2m. Jak rozumiem z Pana wypowiedzi ten obszar NIE jest pasem drogowym, jedynie on jest zarezerwowany w MPZP pod ten pas. Skoro nie jest to pas drogowy (te dwa metry) to nie ma opłat – wszystko jasne. Ale co zrobić z faktem że za ten odcinek (a ma długość prawie 40 metrów) musze płacić podatki, a nie wolno mi go ogrodzić (MPZP tego zabrania). Wiem skąd inąd że gmina nigdy nie wykupi ode mnie tego odcinka (bo nie ma za co i nie będzie przez najbliższe 30 albo 100 lat takiej potrzeby). Reasumując nigdy nie wykupi i nie spożytkuje. Czy istnieje jakakolwiek możliwość ogrodzenia tego terenu (np. uwzględniając nowelizacje prawa budowlanego z 2015r.)? Jak rozumiem brak zgody na budowę ogrodzeń jest związany z późniejszymi odszkodowaniami za te ogrodzenia. Czy istnieje opcja zrzeczenia się odszkodowania i wtedy gmina może nie wnieść sprzeciwu do budowy (obecnie po nowelizacji nie muszę budowy ogrodzenia nigdzie zgłaszać)? A może da się wybudować ogrodzenie na podmurówce i twierdzić przez najbliższe kilkadziesiąt lat że to ogrodzenie „tymczasowe”?
Pozdrawiam serdecznie
Marcin
Marcin Rams
Bez znajomości szczegółów i zobaczenia map trudno zaproponować najlepsze rozwiązanie. Czy zastanawiał się Pan nad skorzystaniem z regulacji zawartej w art. 98 ustawy o gospodarce nieruchomościami? Pozdrawiam MR
Marta
Witam, a co z opłatą za zajęcie pasa drogowego gdy nie jest to droga a grunt pod drogę (tak opisał ją urząd miasta)? Czy należy uiścić w tym przypadku opłatę?
pozdrawiam
Marcin Rams
Pani Marto
Jeśli droga nie została zaliczona do kategorii dróg publicznych, to opłata za zajęcie pasa drogowego nie jest należna.
Pozdrawiam
Kto zarządza skrzyżowaniem? – Prawo dróg publicznych
[…] W ramach ochrony drogi mieści się kompetencja zarządcy drogi do wydawania zezwolenia na zajęcie pasa drogowego i wymierzania kary pieniężnej za zajęcie tego pasa bez zezwolenia (o karze we wpisie: http://drogipubliczne.info/kara-pieniezna-za-zajecie-pasa-drogowego/). […]
Piotr
Witam.
Mam takie pytanie. Mam zamiar wykonać zjazd z drogi powiatowej do posesji. Otrzymałem pozwolenie na lokalizację zjazdu, pozwolenie na użycie pasa drogowego do budowy zjazdu. Tyle tylko, że z działką graniczy też rów na całej długości. Chciałem ten rów trochę poprawić, (troszkę przekopać koparką i oskarpować) bo jest dość mocno zaśmiecony, zarośnięty, a miejscami zasypany. Sam rów, jego przebieg, kształt itp. się nie zmieni. Myślałem, że zrobię to przy okazji budowy zjazdu. Czy na to też potrzebuję zezwolenia?
Pozdrawiam
Marcin Rams
Jeżeli rów znajduje się w pasie drogowym, to na wykonywanie robót budowlanych dotyczących tego rowu będzie wymagane odrębne zezwolenie. MR