Czy można wydzierżawić nieruchomość położoną w pasie drogowym?

wpis w: drogi publiczne | 2

Można. Gruntami położonymi w pasie drogowym zarządza właściwy zarządca drogi publicznej. Obowiązujące przepisy dają zarządcy drogi możliwość wyboru trybu udostępniania pasa drogowego osobom trzecim: może to być tryb cywilnoprawny (art. 22 ust. 2 udp) lub tryb administracyjny (art. 40 udp). Istotne jest to, że zastosowanie jednej z tych metod wyklucza drugą.

Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy o drogach publicznych zarządca drogi może zawrzeć umowę najmu, dzierżawy lub użyczenia, której przedmiotem są grunty położone w pasie drogowym.

Ustawodawca postanowił jednak, że zawarcie takiej umowy jest możliwe wyłącznie w przypadku, gdy nieruchomość jest udostępniania na cele związane:

  • z potrzebami zarządzania drogami; lub
  • z potrzebami ruchu drogowego; lub
  • z potrzebami obsługi użytkowników ruchu.

W doktrynie podnoszone jest stanowisko, zgodnie z którym umowa zawarta na cele inne niż wskazane powyżej dotknięta jest wadą nieważności i jako taka nie wywołuje skutków prawnych. Zarządcy dróg powinni zatem kontrolować sposób wykorzystania wydzierżawionych lub użyczonych nieruchomości.

Oddanie pasa drogowego osobom trzecim następuje odpłatnie lub nieodpłatnie. Zarządca drogi może zatem pobierać z tytułu najmu lub dzierżawy opłaty w wysokości ustalonej w umowie.

Warto podkreślić, że jeżeli do zajęcia pasa drogowego doszło na podstawie umowy cywilnoprawnej, to zarządca drogi nie jest uprawniony do nałożenia kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia.

W ramach tzw. ustawy krajobrazowej do opisywanego art. 22 ustawy o drogach publicznych zostaną dodane dwa nowe przepisy. Od 11 września 2015 r. na podstawie umowy cywilnoprawnej będzie można w pasie drogowym umieścić tablice reklamowe i urządzenia reklamowe.

Art. 22 ust. 2c udp będzie stanowił, że:

W granicach miast na prawach powiatu tablice reklamowe i urządzenia reklamowe mogą być umieszczane na gruntach, o których mowa w ust. 1 (** to jest leżących w pasie drogowym), na podstawie odpłatnej umowy cywilnoprawnej w wypadkach uzasadnionych względami funkcjonalnymi, w szczególności wówczas gdy takie tablice lub urządzenia są umieszczone na wiatach przystankowych lub obiektach małej architektury.

Natomiast art. 22 ust. 2d udp otrzyma brzmienie:

Wartość świadczeń pieniężnych lub niepieniężnych przysługujących zarządowi dróg w sytuacji, o której mowa w ust. 2c (**zawarcie umowy cywilnoprawnej), nie może być niższa niż wysokość opłaty za zajęcie pasa drogowego, która miałaby zastosowanie w przypadku danej tablicy reklamowej lub urządzenia reklamowego umieszczanych na podstawie decyzji, o której mowa w art. 40 ust. 1. (**chodzi o decyzję o zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego)

Share

2 Responses

  1. Grzegorz

    Art 22 ust.2c udp wprowadzony w życie z dniem 11.09.2015 r. na podstawie przepisów ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu w sposób szczególny traktuje zarządców dróg publicznych położonych w granicach miast na prawach powiatu.

    Powód wyróżnienia tej grupy zarządców podano w uzasadnieniu do projektu ustawy (Druk Sejmowy nr 1525)
    w sposób następujący:
    „Ograniczenie regulacji do miast na prawach powiatu jest związane z faktem, że w tych miastach zarządzanie całą siecią dróg (z wyłączeniem autostrad i dróg ekspresowych) należy do jednego organu –
    zatem możliwe jest kompleksowe zarządzanie nośnikami reklamowymi zlokalizowanymi w pasie drogowym”.

    Jest to dość pokrętne uzasadnienie. Mówi się o zarządcy wszystkich dróg z wyjątkami …. a więc nie wszystkich.
    Ale to inaczej brzmi niż np. zarządca dróg o kategorii niższej od dróg ekspresowych.

    Dlaczego nie uwzględniono innych miast gdzie drogi znajdują się w większości w zarządzie wójtów/burmistrzów
    (z wyłączeniem dróg wyższych kategorii niż gminne) ?.
    W mojej miejscowości wszystkie drogi publiczne z wyjątkiem końcowego odcinka drogi wojewódzkiej są drogami
    gminnymi a Burmistrz sprawujący zarząd nad tymi drogami nie może skorzystać z podobnego przywileju.

    Jak ma się ten przepis do zasady równego traktowania wszystkich osób wobec prawa o czym stanowi art.32 ust.1 Konstytucji RP.
    W stosunku do samorządów organy Państwa w tym zakresie są dość skrupulatne. Można tu przytoczyć
    treść rozstrzygnięcia nadzorczego Woj. Śląs. z dnia 11-02-2016 (NPII.4131.1.67.2016):
    „Prawodawca nie może określać kręgu osób uprawnionych w sposób dowolny. Przyznając konkretne uprawnienia bądź przywileje, winien czynić to w stosunku do wszystkich podmiotów charakteryzujących się daną cechą wspólną, albo też zrezygnować z ich stosowania w stosunku do wszystkich podmiotów w ramach danej klasy. Odstępstwa od równego traktowania podmiotów podobnych muszą: po pierwsze, mieć charakter relewantny, a więc pozostawać w bezpośrednim związku z celem i zasadniczą treścią danego unormowania oraz służyć realizacji tego celu i treści; po drugie, mieć charakter proporcjonalny, a więc waga interesu, któremu ma służyć różnicowanie sytuacji adresatów normy, musi pozostawać w odpowiedniej proporcji do wagi interesów, które zostaną naruszone w wyniku nierównego potraktowania podmiotów podobnych; po trzecie, pozostawać w jakimś związku z innymi wartościami, zasadami czy normami konstytucyjnymi, w szczególności z zasadami sprawiedliwości społecznej”.

    • Marcin Rams

      Dziękuję za ciekawe spostrzeżenie panie Grzegorzu. Mnie również nie przekonuje wskazana w uzasadnieniu projektu argumentacja. W związku z tym, że sejm będzie w najbliższym czasie pracował nad nowelizacją ustawy o drogach, samorządy powinny lobbować za rozszerzeniem omawianego uprawnienia. Pozdrawiam

Skomentuj Grzegorz Anuluj pisanie odpowiedzi

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *