W przesyłanych do mnie wiadomościach pojawia się pytanie czy na utwardzenie drogi potrzebne jest pozwolenie na budowę lub zgłoszenie.
Zgodnie z art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego pozwolenia na budowę nie wymaga wykonywanie robót budowlanych polegających na utwardzeniu powierzchni gruntu na działkach budowlanych. Od 28 czerwca 2015 r. treść przepisu art. 30 ust. 1 pkt 2 Prawa budowlanego wskazuje, że wykonanie takich robót nie wymaga również zgłoszenia właściwemu organowi. Warto dodać, że w jednym z orzeczeń Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie stwierdził, że art. 29 ust. 2 pkt 5 PrBud „nie zawiera w swej treści jakichkolwiek ograniczeń – ani co do powierzchni utwardzonej, ani w jaki sposób ma być wykonane utwardzenie działki, ani tym bardzie, jakim celom może ono służyć” (wyrok z dnia 30 października 2014 r., VII SA/Wa 885/14; LEX nr 1549385).
Proszę mieć jednak na uwadze, że utwardzenie powierzchni gruntu może prowadzić do naruszenia panujących stosunków wodnych.
Aktualizacja:
W ślad za kolejnymi pytaniami wyjaśniam, że przepisy Prawa budowlanego nie zawierają definicji działki budowlanej. Taka definicja została wskazana w ustawie z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która stanowi w art. 2 pkt 12, że przez działkę budowlaną należy rozumieć nieruchomość gruntową lub działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej spełniają wymogi realizacji obiektów budowlanych wynikające z odrębnych przepisów i aktów prawa miejscowego. Nadmienić można, że podobne rozumienie tego pojęcia znajduje się w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami, gdzie przyjęto, że przez działkę budowlaną należy rozumieć zabudowaną działkę gruntu, której wielkość, cechy geometryczne, dostęp do drogi publicznej oraz wyposażenie w urządzenia infrastruktury technicznej umożliwiają prawidłowe i racjonalne korzystanie z budynków i urządzeń położonych na tej działce.
Ważny wyrok:
Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 17 maja 2016 r. (sygn. akt II OSK 1678/15) stwierdził:
Przede wszystkim zauważyć trzeba, iż zgodnie z ogólną regułą wyrażoną w art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego: „Roboty budowlane można rozpocząć jedynie na podstawie decyzji o pozwoleniu na budowę, z zastrzeżeniem art. 29-31”. W przepisie art. 29 wymieniono, jakie obiekty i roboty budowlane zostały zwolnione z tego obowiązku, w tym wskazano na roboty budowlane, polegające na „utwardzeniu powierzchni gruntów na działkach budowlanych” (art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego). Zakres tych robót, wymienionych na zasadzie wyjątku, nie może być jednak interpretowany rozszerzająco (zasada exceptiones non sunt extendendae), jak czyni to Sąd pierwszej instancji. Odnosić się on musi ściśle po pierwsze: do utwardzenia powierzchni gruntów i po drugie: do robót na działkach budowlanych.
Analizując pierwszą z ww. kwestii, zauważy trzeba, jak zwracano uwagę w orzecznictwie, iż przepis art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego nie zawiera żadnych ograniczeń podmiotowych ani przedmiotowych. Z jego brzmienia nie wynika, na czym ma polegać utwardzenie powierzchni gruntu, czy też jakim celom może służyć wykonanie takich robót budowlanych i jakie może być przeznaczenie docelowe tak utwardzonej powierzchni. Wykonanie utwardzenia powierzchni gruntu działki budowlanej i przeznaczenie tak utwardzonego terenu może, zatem być różne, ale roboty budowlane wykonywane na podstawie analizowanego przepisu nie powinny doprowadzić do powstania obiektu budowlanego wymagającego uzyskania pozwolenia na budowę (por. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 lutego 2001 sygn. akt IV SA 10/99; z dnia 16 grudnia 2002 r. sygn. akt SA/Rz 2123/00, wyrok z dnia 3 czerwca 2003 r. sygn. akt II SA/Kr 1741/01, i z dnia 1 kwietnia 2009 r. sygn. akt II OSK 462/08).
O tym, czy nie zostanie przekroczony zakres regulacji z art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego może też decydować sposób użytkowania i przeznaczenie terenu utwardzonego w oparciu o zgłoszenie. Sytuacje, w których jest wymagane pozwolenie na budowę, a kiedy tylko zgłoszenie, w istocie wynikają z rozumienia pojęć „budowy” i „robót budowlanych” zdefiniowanych w art. 3 pkt 6 i 7 Prawa budowlanego oraz z brzmienia art. 29 ust. 1 i 2 Prawa budowlanego. W pojęciu robót budowlanych mieści się między innymi budowa, przez którą należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego. Tym samym każde roboty budowlane, jeżeli nie są to prace polegające na przebudowie, montażu, remoncie lub rozbiórce obiektu budowlanego w efekcie końcowym muszą prowadzić do wykonania obiektu budowlanego w określonym miejscu, bo taki jest cel prowadzenia robót budowlanych. W pewnym zakresie wyłączone spod powyższej reguły mogą być jedynie urządzenia budowlane, bo tak stanowi art. 3 pkt 9 Prawa budowlanego oraz roboty budowlane wymienione w ust. 2 art. 29 Prawa budowlanego (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 listopada 2012 r. sygn. akt II OSK 1283/11).
Utwardzenie powierzchni gruntu na działkach budowlanych, o którym mowa w art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego w orzecznictwie najczęściej jest zaliczane do urządzeń budowlanych (art. 3 pkt 9), a więc urządzeń technicznych związanych z innym obiektem budowlanym, zapewniającym możliwość użytkowania tego obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 13 lutego 2002 r. sygn. akt SA/Bk 1416/01 – orzeczenia dostępne w Centralnej Bazie Orzeczeń Sądów Administracyjnych, pod adresem: orzeczenia.nsa.gov.pl). Stosowana kwalifikacja zawsze jednak musi uwzględniać okoliczności konkretnej sprawy, a te w niniejszej zasadnie wzbudziły wątpliwości organów administracji architektoniczno – budowlanej. Przyjęte wymiary zamierzonego utwardzenia (szerokość 12 m i długość 454,4 m), a także sposób jego wykonania (podniesienie i utwardzenie terenu) słusznie doprowadziły organy do konkluzji, iż inwestor zamierza wybudować drogę wewnętrzną. Ta z kolei jako obiekt liniowy stanowi budowlę (art. 3 pkt 3 i 3a Prawa budowlanego), którego realizacja wymaga uzyskania pozwolenia na budowę (art. 3 pkt 7 i 6 w związku z art. 28 ust. 1 Prawa budowlanego) i nie została zwolniona z obowiązku jego uzyskania w art. 29 Prawa budowlanego.
Po drugie, stwierdzić trzeba, iż w okolicznościach niniejszej sprawy zamierzone roboty budowlane nie zostaną wykonane na działce budowlanej, czego wyraźnie wymaga przepis art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego, ale na działce rolnej. Przeznaczenie przedmiotowej działki o pow. ponad 4 ha w ewidencji gruntów jako działki rolnej zasadniczo wyłączyło możliwość zastosowania w odniesieniu do planowanej inwestycji art. 29 ust. 2 pkt 5 Prawa budowlanego.
Tomasz
Witam Panie Marcinie.
Nie do końca bym się z tym zgodził – to dość ogólne stwierdzenie co do słowa „utwardzić”.
Art. 29 ust. 2 pkt 5 PB, mówi o działce budowlanej (czyli użytek nieruchomości B), a droga to działka drogowa użytek DR. Zatem chodzi o innego typu utwardzenia powierzchni niżeli tym czym jest droga.
Kwestia jeszcze rozróżnienia czym chcemy utwardzić. Jeśli płytami YOMB, to w mojej ocenie zachodzi tu art. 30 ust. 1 pkt 2. z odwołaniem się do art 29 ust. 1 pkt 12. Płyty YOMB nie są trwale związane z gruntem, a zarazem posiadają tą właściwość przenoszenia. Posiadają charakter tymczasowości.
Wg mnie głównym pytaniem jest czym chcemy utwardzić. Może być to pełna konstrukcja budowlana z nawierzchnią asfaltową. Wówczas mamy do czynienia już z budową, które jak najbardziej wymaga już pozwolenia na budowę. Inaczej jeszcze będzie jeśli chcemy utwardzić poprzez posypanie drogi kamyczkami.
Agata
Witam Panie mecenasie,
Bardzo proszę o odpowiedź i pomoc: Do kogo zgłosić się o zgodę na dysponowanie nieruchomością w celu lokalizacji umieszczenia urządzenia w drodze wewnętrznej własność miasta na prawach powiatu. Dodam, że drogi wewnętrzne zarządzane są przez Zarząd Dróg (jednostkę organizacyjną) na podstawie statutu, czy taki zarząd może wydać zgodę, czy muszę udać się do właściciela działki – Gminy Miasta?
Marcin Rams
Pani Agato, proszę zgłosić się do zarządu dróg. Skoro zarządzanie drogami wewnętrznymi zostało powierzone tej jednostce (co jest dopuszczalne), to jej kierownicy najpewniej posiadają pełnomocnictwa do składania odpowiednich oświadczeń w imieniu i na rzecz gminy. Pozdrawiam MR
Jacek
Witam.
Panie Marcinie czy utwardzenie drogi wewnętrznej (droga nie będąca drogą gminną), która w wypisie z rejestrów gruntów oznaczona jest jako użytek „dr” podlega zgłoszeniu? Zaznaczyć chce, że jej właścicielami są osoby fizyczne a nie gmina.
Proszę o odpowiedź.
Tomek
Panie Marcinie,
Czy utwardzenie prywatnej drogi wewnętrznej, która figuruje w ewidencji jako działka rolna, (w dwóch wariantach: płyty betonowe bądź gruz) wymaga pozwolenia na budowę bądź zgłoszenia?
Aleksander
Dzień dobry
A czy koniecznym jest uzyskanie pozwolenia na budowę do utwardzenia przejazdu na drodze koniecznej ustanowionej jako służebność, która nie jest wydzielona jako droga ale jest gruntem rolnym (klasa VI żyzności)?
Pozdrawiam
Aleksander
Ania
Witam P. Marcinie,
Jestem współwłascicielem drogi wewnetrzenej z sąsiadem (własność po 1/2) chce ją utwardzić gruzem poniewaz nie mam dojazdu na tył działki (z tyłu działki mam wybudowany budynek gospodarczy ale nie mogę do niego dojechać swoją działką ponieważ stoi na niej dom z minimalnymi odleglosciami od ogrodzenia – dzialka bardzo wąska). Współwlasciciel nie chce się zgodzić na takie utwardzenie, droga obecnie jest nieprzejezdna ze względu na jej stan – zapadnięta, koleiny, podmokła – nie ma szans na przejazd bo auta się „zakopują”. W jaki sposb mogę rozwiązać ten problem – czy moge utwardzić bez jego zgody ze względu na brak możliwosci korzystania z niej? Z gory dziękuje za odpowiedź.
Marcin Rams
Witam Pani Anno. Nie wgłębiając się w szczegóły sprawy odeślę Panią do art. 199 kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem do wykonywania czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu rzeczą wspólną (np. drogą wewnętrzną), potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli. W braku takiej zgody współwłaściciele, których udziały wynoszą co najmniej połowę, mogą żądać rozstrzygnięcia przez sąd, który orzeknie mając na względzie cel zamierzonej czynności oraz interesy wszystkich współwłaścicieli. Zasadne wydaje się zatem skierowanie do sądu właściwego ze względu na położenie drogi wniosku o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu. W każdym razie, zachęcam do ponownego podjęcia rozmów ugodowych ze współwłaścicielem. Pozdrawiam MR
Agnieszka
Witam Pana.
Jestem współwłaścicielem w 1/10 części drogi dojazdowej, gruntowej. Wraz z sąsiadami (8 rodzin) chcemy utwardzić gruzem rozbiórkowym naszą drogę, ale 2 rodziny nie wyrażają zgody na dokonanie prac. Wszystkie działki są przekształcone w budowlane i na niektórych z nich znajdują się domy mieszkalne. Te dwie sporne rodziny nie zamierzają inwestować, traktują swoje działki jako rekreacyjne. Jakiś czas temu chcieliśmy naszą drogę przekazać gminie, ale te rodziny zawetowały nasze starania. Dzięki nim musimy sami we własnym zakresie utrzymać drogę w należytym (przejezdnym) stopniu, jak również odśnieżać w okresie zimowym. Ci państwo nigdy nie przebywali na swoich działkach podczas roztopów. Nie wiedzą w jakich warunkach musimy poruszać się, często samochodami nie można przejechać ze względu na błoto.
Proszę doradzić, czy możemy utwardzić naszą drogę pomimo sprzeciwu tych 2-ch rodziń?
Dziękuję i pozdrawiam, A.
Marcin Rams
Witam Pani Agnieszko. Najbezpieczniej będzie wystąpić do Sądu o wyrażenie zgody na dokonanie czynności przekraczającej zakres zwykłego zarządu nieruchomością wspólną (proszę zwrócić uwagę na art. 199 k.c.). Jeżeli Sąd udzieli upoważenienia to inwesycja będzie mogła zostać wykonana na koszt wszystkich współwłaścicieli. Pozdrawiam MR
Patrycja
Witam Panie Marcinie, mam właśnie problem z współwłaścicielem 1/10 drogi, który nie wyraża zgody na wyłączenie z produkcji rolnej i wykonanie zjazdu z drogi dojazdowej (która obecnie jest polem rolnym). Pozostali współwłaściciele się zgadzają. Czy rozstrzygnięcie sprawy przez sąd będzie bardzo długotrwałe? Czy istnieje jakieś inne rozstrzygnięcie tego tematu? Starostwo nawet jeśli wyda decyzję o wyłączeniu z produkcji rolnej, to współwłaściciel się odwoła. Podział działek został dokonany pod warunkiem dostępu do drogi publicznej i ten współwłaściciel też ma działkę wydzieloną z takim zastrzeżeniem.
Marcin Rams
Witam Pani Patrycjo. Długość postępowania sądowego trudno przewidzieć, ponieważ zależy od wielu czynników (np. obłożenia danego sądu sprawami, ilości stron i ich zaangażowania czy złożoności stanu faktycznego). Jeśli złoży Pani wniosek jutro, to pierwsza rozprawa powinna odbyć się w tym roku:) Jeżeli chodzi o kwestę zjazdu, to we wcześniejszym wpisie (http://drogipubliczne.info/kto-moze-uzyskac-zezwolenie-na-budowe-lub-przebudowe-zjazdu) wskazywałem, że niektórzy zarządcy dróg wymagają wyłącznie zgody większości współwłaścicieli do złożenia wniosku o zgodę na budowę zjazdu. Pozdrawiam MR
Grzegorz
Witam serdecznie
przez utwardzenie na działce budowlanej mam tu rozumiec ze chodzi o wlasciciela gruntu
a co w przypadku jesli na cala droge sklada sie kilka prywatnych uzytkow drogowych z wpisana sluzebnoscia gruntowa i idadca w drodze kanalizacja oraz sporym spadkiem terenu gdzie zachodzi jeszcze zmiana stosonkow wodnych
jak to sie wtedy ma to takiego tworu
1. czy wymagana jest zgoda wlascicieli gruntow na wykonanie utwardzenia na ich odcinkach
2. czy nie jest wymagane zgloszenie robot (utwrzenie ma byc na glebokosc 60cm)
pozdrawiam
GZ
Andrzej
jestem włascicielem działki i wspólwłacicielem drogi prywatnej – wewnetrzej sasiad który ma działkę powyżej utwrdził drogę tak że zrobił próg który uniemozliwia mi wjazd na moją działkę. Sąsiad ten nie jest wspówłascicielem, z tego co mi wiadaomo jeden ze współwłacicieli wydzierżawił mu czy odał do wieczytego korzystania. Co mam zrobić by znowu mieć wjazd na działkę? Czy mógł wogóle utwardzić droge duzym nasypem?
Marcin Rams
Proszę opisać szczegóły sprawy w wiadomości e-mail. MR